Gaze-Temiz-Gaze-Temiz
http://www.gaze-temiz.com

Sizlere soruyoruz..,

mühendis arkadaşımızın raporuna ne diyorsunuz?

 

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından ihale edilen Halkapınar Yeraltı Depolama tesislerinden geçtiğimiz hafta 2 işcimizin ölümüne neden oldu,

İki cana mal olan bu elim kaza için bilgisi ve tekniğine çok güvendiğimiz, mühendis arkadaşımız, mühendis gözüyle olayı yorumladı,

 
Bilindiği gibi 14 Mart 2019 da Halkapınar'da İzmir Büyükşehir Belediyesi Hafif Raylı Sistem İlave Araçlar İçin Yeraltı Depolama Tesisleri yapımı kapsamında bulunan iksa sisteminde bir göçme meydana gelmiştir. Gece meydana gelen olayda iki güvenlik görevlisi göçük altında kalmış, bu yazı yazıldığında ancak bir tanesinin cesedine erişilmiş bulunmaktadır.
 
Sn. Nivent Kurtuluş, gazeteci sorumluluğu ile konunun nasıl ve neden oluştuğunu, konu ile ilgili sorumlulukların kimlerde olduğunu anlama ve İzmirli hemşehrilerine anlatma  çabasına girişmiş, bu anlayış ile konuyu oldukça iyi açıklayan bir bilirkişi raporu ve ilgili diğer bazı dökümanı elde ederek  15.03.20019 tarihinde bu gazetede yayınlamıştır. 
 
Tanışıklığımız ve meslekten oluşuma dayanarak bu konuda görüşlerimi yazmamı istemiş bulunmaktadır. Konunun oldukça kompleks oluşu, Projelerin, Zemin Etüdü Raporlarının elde bulunmaması, sadece Bilirkişi Raporu içeriği ile yetinilmesi gerekliliği ve en önemlisi de İzmirli olmanın dışında konu ile ilgili herhangi bir konumum olmaması, bir ölçünün ötesinde konu ile ilgili teknik detaylara girmeye çalışmayı, bir yargıda bulunmayı çok yanlış kılacağı açıktır. Bu nedenlerle konu ile ilgili görüşlerimi çok kısa ve okurların anlayabileceği bir düzeyde aşağıda açıklamaktayım. 
 
Söz konusu yapı,  inşaat mühendisliğinin projelendirilecek ve de yapılacak oldukça kompleks yapılarındandır. Zemin özelliklerinin yapım sahası içerisinde çok olmasa da farklılıklar gösterecek olması, kazı yanlarında zemini tutan iksa yapılarına gelen kuvvetlerin hesaplanmalarında yaklaşıklıklar olacak olması, zemini dayanımının çok zayıf, yeraltı suyu seviyesinin yüzeye çok yakın olması,  yapım koşullarının da zorluğu, bu tür yapıların projelendirilmeleri ve yapımları ile ilgili zorlukların önemlileri olmaktadır. Bu tür yapılarda kazı ve iksa uygulamalarının sağlıklı tamamlanması, nedeyse işin tamamlanması kadar sorumlularını rahat ettirecek bir aşamadır.
 
Metro araçları yeraltı  deposu iksa sistemi yapımı ile ilgili belirtmek istediğim diğer hususlar:
 
-2017 yılında yapım sözleşmesinin 2 ay kadar sonrasında Yüklenici konunun kompleks oluşu nedeniyle zemin etüdleri, hesaplar ve projelerin 9 Eylül Üniversitesi (DEÜ) İnşaat Bölümü ve bir de 13. Asliye Hukuk Mahkemesince belirlenecek bir Bilirkişi Komisyonu tarafından incelenmesini talep edilmiştir.
 
-Bu incelemeler sonucunda proje müellifi tarafından seçilen iksa sistemleri  gerçekleştirilen zemin etüdü bulguları, yapısal analiz (hesaplama) sonuçları büyük ölçüde geçerli olmakla birlikte, hem DEÜ'nin hem de Bilirkişi Komisyonunun görüş birliği içerisinde olduğu bazı  yetersizlikler bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, iksa amaçlı gerçekleştirilen diyafram duvarların iç taraflarında kazı tabanının altındaki zeminin çok zayıf olması nedeni ile duvarların içe dönme eğilimleri olmaktadır. Bu konuda 9EÜ de, Bilirkişilerin de ortak görüşü,  iksa duvarı önündeki zeminin jet grout (bir tür zemine çimento enjeksiyonu ile zeminin güçlendirilmesi) uygulaması ile güçlendirilmesidir.  
 
Bu konuda önerilen bir uygulama, DEÜ tarafından projelendirilmiş, Proje müellifi tarafından da uygun bulunmuş, uygulanması yönünde İzmir Büyükşehir Belediyesi de olur vermiştir.
 
-Bilirkişilerce riskli olabileceği belirtilmiş olan diğer bir husus iksa duvarlarını karşılıklı destekleyen 30 metre kadar açıklıktaki çelik iksa borularıdır. Çok büyük basınç yükleri altında bulunacak olan bu boruların burkulma riski altında olabileceği belirtilmiştir.
 
- DEÜ ve bilirkişilerin görüş birliği içerisinde olduğu bahse değer diğer bir husus, bu kritik unsurlar içeren yapım çalışmaların öngörülmekte olduğu gibi gelişip gelişmediğinin denetim altında tutulmasının gerekliliğidir.  Beklenmedik gelişmelerin kritik sonuçları daha ortaya çıkmadan önce gözlenerek/belirlenerek bunlar için önlem alınmasının önemidir. Bu açıdan kontrol mühendislerinin hem çok deneyimli hem de çok dikkatli olmaları gerekecektir.
 
- Yapım çalışmaları öncesinde projenin bu ölçüde incelenmesi ve bazı tadilat yapılmasına karşın ortaya çıkmış olan bu göçmenin nedeni üzerinde detaylı görüş belirtmeye çalışmak pek uygun bir hareket olmayacaktır. Ancak konunun ilgililerinin, taraflarının da yapacakları çalışmaların sonuçlarını İzmirlilerin bilgilerine sunmaları,  benzer konularda çalışmakta olan çalışacak olan inşaat mühendislerine bir katkı sağlayacaktır.  
 
Mühendis arkadaşımıza teşekkür ederiz.
 
Konuya ilişkin, belediyeden evraklar gelmeye devam ediyor, ilerliyen günlerde sizlerle paylaşacağız,
 
İzmir Valiliğine konuya ilişkin bilgi edinme biriminden başvurumuzu yaptık.