Erol Yaraş tarafından açılan ..,,
Her sabah olduğu gibi bu sabahta, Resmi Gazete’de yayınlanan maddeleri tararken, Anayasa Mahkemesi Kararında yer alan Birsen Berrak Tüzünataç ile ilgili kararı, okuyunca..,
Bu karar çok işime yarar, Narlıdere Belediye Başkanı ve Erol Yaraş tarafından açılan tazminat davalarına koyabileceğim bir evrak diye hemen 12 sayfalık çıktı aldım.
Kararı okumaya başladım ve basının nasıl özgür olduğuna dair karar dosyasından alıntıları sizlerle paylaşmadan evvel, bir bayan olarak alınan karara çok üzüldüm.
Şimdi diyeceksiniz ki, “kızım hakkında açılan davalara koyabileceğin altın değerinde bir karar” evet gerçekten altın değerinde bir karar.
Ancak anlayamadığım bir konu var!
Siyasilerin hayatları, haklarında yazılanlar özel olabiliyorken, sanatçıların genel mi olmakta?
Siyasiler hakkında yazı yazıldığında, kişilik haklarına zarar verirken sanatçılarda kişilik hakları yok mu sayılmakta?
Berrak Tüzün Ataç başvurusunda, “evin terasında, bulunulduğu sırada çekilen görüntülerin televizyonda yayımlanması nedeniyle şeref ve itibarın korunması hakkının; buna ilişkin olarak açılan tazminat davasının uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir…,”
Bir hanım balkonunda oturması kamuya açık alan olarak mı görülmekte?
O halde herkes bir drone edinsin ulaşamadığı balkonları gözetlesin. Tırmanmasına da gerek yok!
Berrak Tüzünataç 1. Katta değil, 2. Katta da değil, 6. Kattaki balkonunda görüntülenmekte.
Tüzünataç kamuya ait bir sanatçı olabilir, cinselliğini ister evinin balkonunda yaşar, isterse odasında yaşar ve buna kimsenin karışma hakkı olamaz.
Tüzünataç, sokağın ortasında mı öpüşmüş, yoksa restoranda ya da arabada yapıyorsa bu alanlar kamusal alanlardır.
Karar beni şaşırttı ancak, bu kararı hakkımda “Tazminat Davası” açan belediye başkanı Abdül Batur ve tanınmış işadamı, gazeteci Erol Yaraş davasına sunacağım.
Şimdi Anayasa Kararından alıntılar yapıyorum.
..,Dava dilekçesinde, başvurucunun kamuoyunda tanınan bir sanatçı olduğu vurgulanarak evinin balkonundan yakınlaştırma yöntemi uygulanmak suretiyle çekilen mahrem görüntü ve fotoğraflarının yayımlanması nedeniyle şeref ve itibarının zedelendiği belirtilmiştir. Dilekçede, başvurucunun gizlice ve rızası bulunmadan çekildiği açık olan mahrem görüntülerinin yayımlanmasının yegâne amacının programın izlenirliliğinin artırılması olduğu ve bunun kişilik haklarını zedelediği ifade edilmiştir. Yayın esnasında tasvip edilmesi mümkün bulunmayan ithamlarda bulunulduğu ileri sürülen dilekçede, bu yayınla toplumda başvurucu aleyhine olumsuz bir algı yaratıldığına dikkat çekilmiş ve bunun hukuka aykırı olduğu savunulmuştur. Dilekçede sonuç olarak yayın tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte 50.000 TL manevi tazminata karar verilmesi talep edilmiştir.
19.6.2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanunu’nun 3. maddesi şöyledir:
“Basın özgürdür. Bu özgürlük; bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içerir…,
Uluslararası Hukuk
AİHM, demokratik bir toplumda basının oynadığı temel rolün altını birçok kez çizmiştir. Her ne kadar özellikle de başkalarının şöhret ve haklarının korunmasıyla ilgili olarak bazı sınırları aşmaması gerekse de basının görev ve sorumluluklarının bilincinde olarak kamu yararını ilgilendiren her konuyu iletme görevi vardır. Sadece basının bu bilgi ve fikirleri yayma görevi bulunmamakta, kamu da bunları alma hakkına sahip olmaktadır. Aksi takdirde basının hayati nitelik taşıyan "kamu gözetleyiciliği" {public watchdog) rolünü oynaması mümkün olmaz.
Anayasa'nın "Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti" kenar başlıklı 26. maddesi şöyledir:
Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkına sahiptir. Bu hürriyet resmi makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir almak ya da vermek serbestliğini de kapsar. Bu fıkra hükmü, radyo, televizyon, sinema veya benzeri yollarla yapılan yayımların izin sistemine bağlanmasına engel değildir.
Anayasa'nın "Basın hürriyeti" kenar başlıklı 28. maddesinin ilgili fıkraları şöyledir:
"Basın hürdür, sansür edilemez. Basımevi kurmak izin alma ve malî teminat yatırma şartına bağlanamaz. Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır. Basın hürriyetinin sınırlanmasında, Anayasanın 26 ve 27 nci maddeleri hükümleri uygulanır."
İfade özgürlüğü kişinin haber ve bilgilere, başkalarının fikirlerine serbestçe ulaşabilmesi, düşünce ve kanaatlerinden dolayı kınanamaması ve bunları tek başına veya başkalarıyla birlikte çeşitli yollarla serbestçe ifade edebilmesi, anlatabilmesi, savunabilmesi, başkalarına aktarabilmesi ve yayabilmesi anlamına gelir. Basın özgürlüğünü kapsayan ifade özgürlüğü, çeşitli araçlar ile düşünce ve kanaatleri açıklama, yorumlama; bilgi, haber ve eleştirilerin yayın ve dağıtım haklarını kapsar. Aynı zamanda düşüncenin iletilmesini ve dolaşımını gerçekleştirerek bireyin ve toplumun bilgilenmesini de sağlar
Basın özgürlüğü, Anayasa'nın 28. ve 32. maddelerinde özel olarak düzenlenmiştir. Basın özgürlüğü gazete, dergi, kitap gibi araçlar ile düşünce ve kanaatleri açıklama, yorumlama, bilgi, haber ve eleştirilerin yayın ve dağıtım haklarını kapsar (AYM, E. 1996/70, K. 1997/53, 5/6/1997). Basın özgürlüğü düşüncenin iletilmesini ve dolaşımını gerçekleştirerek bireyin ve toplumun bilgilenmesini sağlar. Çoğunluğa muhalif olanlar da dâhil olmak üzere düşüncelerin her türlü araçla açıklanabilmesi, açıklanan düşünceye paydaş sağlanabilmesi, düşünceyi gerçekleştirme konusunda ilgililerin ikna edilebilmesi çoğulcu demokratik düzenin gereklerindendir.
Bu itibarla ifade özgürlüğü ile basın özgürlüğü, demokrasinin işleyişi için yaşamsal önemdedir Basın özgürlüğü, yalnızca düşünce ve kanaatlerin içeriğini değil iletilme biçimlerini de koruma altına almaktadır.
Bu karar her ne kadar bana açılan davanın neticesini değiştirecek olmasına inanmama karşın, karar beni bir kadın olarak rahatsız etti.
Dava konusu dosyalara koyacağım sadece bu karar olmadığını da sizlerle paylaşmak istiyorum.