İZMİR ENTERNASYONAL OTELCİLİK A.Ş. (Hilton İzmir) – 1990–1998 Arası Öne Çıkan Tescil ve Kararlar

1. Şirket Ünvanı ve Merkez

Ünvan: İzmir Enternasyonal Otelcilik Anonim Şirketi
Merkez: İzmir (adresler: Harbiye semti, Cumhuriyet Caddesi 1370 Sokak veya Hilton İzmir adresi)

2. Olağan Genel Kurul Tarihleri

28 Ocak 1991 (1990 faaliyet yılı)
25 Mayıs 1993
15 Mayıs 1997 (1996 yılı bilançosu)
03 Haziran 1998 (Hisse devri ve yönetim yetki devri)
Ayrıca 11 Mayıs 1993 ve 3 Haziran 1998 tarihli kararlar çok kritik önemdedir.

3. Sermaye Yapısı ve Artışlar

Şirket sermayesi zamanla artmış:
- Başlangıçta 7.000.000.000 TL
- 12.000.000.000 TL
- Sonrasında 36.000.000.000 TL’ye çıkarılmış.
Bu artışlar ortakların taahhütleriyle yapılmış olup hissedarlar arasında Hilton International, yerli ortaklar ve fonlar bulunmaktadır.

4. Ana Sözleşme ve Değişiklikler

1991, 1993 ve 1997 yıllarında ana sözleşme değişiklikleri yapılmıştır.
Öne çıkan maddeler:
- Yönetim Kurulu yetkileri
- Temsil ve ilzam
- Hisse devri hükümleri
- Denetim yetkileri
- Faaliyet konuları

5. Yönetim ve Temsil Yetkileri

1998 tarihli kararda:
- İzden Ünlü ve Armağan Burak Çokuğraş’a 5 yıl süreyle müdür tayini ve şirketi temsil etme yetkisi verilmiştir.
- Bu kişilerin hisseleri devraldığı da belirtilmiştir.
Hisse devri:
- Uğur Mamutoğlu ve Armağan Burak Çokuğraş şirket hisselerini devralmışlardır.
- Her biri 200.000.000 TL nominal bedelli pay devralmıştır.

6. Faaliyet Konusu

Turizm, konaklama, otelcilik, uluslararası otel işletmeciliği.
Otel, motel, kamping, plaj, turistik tesisler kurmak ve işletmek.
Yabancı sermaye ile ortaklık.
Hilton otel markası altında işletme.

7. İlgili Kararlarda Dikkat Çeken Detaylar

1991’de yapılan açıklamada şirketin faaliyet döneminde zarar ettiği belirtilmiş.
1993 kararlarında:
- Şirketin nakit varlıkları ve makina-teçhizatlarıyla ilgili önemli değerlendirmeler yapılmış.
- Kar payı dağıtımı yapılmadığı ve yeni yatırımlar için kaynak ayrıldığı belirtilmiş.
1997 ve 1998’de:
- Ana sözleşme tadilatı ve hisse devirleriyle şirketin yeniden yapılandırıldığı anlaşılmaktadır.

DEĞERLENDİRME VE YORUM

Hilton İzmir (İzmir Enternasyonal Otelcilik A.Ş.), 1990’lı yıllarda yabancı ortaklı prestijli turizm yatırımlarından biridir.
Bu tesciller, özelleştirme sonrası doğrudan Hilton markasının Türkiye’de güçlü bir yer edindiğini ve yerel ortaklarla birlikte yatırım yapıldığını göstermektedir.
Sermaye artışları ve hisse devirleri, şirketin yapısal değişikliklerle güçlendiğini, ancak yer yer finansal zorluklar da yaşadığını göstermektedir.
1998 sonrası yeni yönetim anlayışıyla birlikte şirketin yerli sermayeye daha fazla devredildiği görülmektedir.

İzmir Enternasyonal Otelcilik A.Ş. (Hilton İzmir) şirketinin kuruluşu sırasında, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin %23,5 oranında ortak olduğu, bu yapının uzun yıllar boyunca Ticaret Sicil kayıtlarında açıkça yer almaması veya gözlerden saklanması ciddi bir sorudur. Şimdi bunu detaylı şekilde analiz edelim:

Neden İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin %23,5 Hissesi İlanlarda Açıkça Görünmüyor?

1. Ortaklık Yapısı Açık Yazılmıyor

Sicil ilanlarında yer alan bölümlerde genellikle “ana sözleşme değişikliği”, “sermaye artışı”, “genel kurul”, “temsil” gibi konulara odaklanılıyor.
Ancak sermaye dağılımı listesi, yani kim ne kadar hisseye sahip, çoğunlukla yayımlanmıyor ya da “şirket ortakları” başlığı altında sadece yönetim kuruluna seçilen temsilcilerin isimleri yer alıyor.
Bu da yerel yönetimlerin (örneğin İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin) ortak olarak görünmemesine neden oluyor.

2. Belediye Doğrudan Değil, Şirket Üzerinden Ortak Olabilir

İzmir Büyükşehir Belediyesi bu ortaklığı doğrudan değil, bir iştirak şirketi (örneğin Grand Plaza, Ege Şehir Planlama veya bir dönem TETUSA gibi) üzerinden dolaylı yapmış olabilir.
Eğer belediyeye ait iştirak görünüyorsa, hissedar listesinde sadece bu şirketin adı geçer; dolayısıyla kamu ortaklığı gözükmez.

3. Tescil Gazetesi Formatı ve Sınırlılığı

Ticaret Sicil Gazetesi formatı itibariyle ortaklık oranları sadece sermaye artışı ya da hisse devri varsa detaylandırılıyor.
Hissedarlar listesi genellikle mahkeme, SPK veya özelleştirme gibi zorunlu durumlarda yayımlanıyor.
Yani %23,5 belediye hissesi ilanların içeriğinde olsa bile yayınlanmama hakkı kullanılmış olabilir.

4. 1990’lı Yıllarda Şeffaflık Zayıf, Bilgi Edinme Hakkı Yok

O dönemde bilgi edinme kanunu (4982 sayılı yasa) yürürlükte değildi.
Yerel yönetim ortaklıklarının kamuoyuyla paylaşılması için bir yasal zorunluluk bulunmuyordu.
Bu da yerel kamu paylarının kurumsal anlamda görünmez kılınmasına neden oldu.

5. Siyasi ve Ticari Gölgelemeler

Hilton gibi yüksek rantlı projelerde kamu ortaklığı çoğu zaman “yükümlülükten çok sorumluluk” olarak algılandığı için, kamuya açık belgelerde özellikle düşük profil tutulmuş olabilir.
Belediyenin elindeki %23,5 hisseyi açıklamak demek, kamunun “neden otelcilikte var olduğu” sorusunu sorması anlamına gelebilir.
Bu da o dönemki yöneticiler açısından tartışma yaratacak bir durum olabileceğinden gizli kalması tercih edilmiş olabilir.

Peki Bu Durumda Ne Yapılabilir?

1. Şirketin Tüm Ortaklık Yapısı Talep Edilebilir

İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden ya da Şirketler Sicili Arşivleri’nden, şirketin ortaklık yapısı listesi (pay defteri) talep edilebilir.
Bu listede “İzmir Büyükşehir Belediyesi” doğrudan ya da dolaylı (bağlı ortaklık) şekilde görülecektir.

2. Meclis Kararları ve İştirak Tabloları İncelenebilir

İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi kararları arasında bu hisseye dair katılım ve pay artırımı kararları bulunabilir.
Ayrıca belediyenin her yıl hazırladığı faaliyet raporlarında iştirak oranları yazılıdır.

3. Belediye’ye Doğrudan Bilgi Edinme Başvurusu Yapılabilir

“İzmir Enternasyonal Otelcilik A.Ş.’de %23,5 hisseye sahip olduğunuz belirtilmektedir. Bu hisseye ilişkin geçmiş ve güncel iştirak verilerini talep ediyorum” şeklinde bir başvuruyla açıklama alınabilir.
Biz Bilgi Edinmeden sorduk bekleyip göreceğiz Cemil Tugay Yönetimi CEVAP verirse!